Bir kitap fuarının daha yapıldığı şu günlerde pek çok soruya yanıt da arayabiliriz. Bunlardan birisini yazıya başlık yaptım: Kitap okumanın sonu mu? Bu soru yaklaşık on yıl önceki tartışmalarda çok sorulurdu ve genellikle de kitabın miadını doldurduğu dillendirilirdi. Kağıt baskı biçimindeki kitabın yerini dijital ortamdaki kitapların alacağı ileri sürülürdü. Gerçi bu ihtimalin varlığı halen söz […]
Eleştiride Devrimci, Öneride Reformist / Ulaş Fırtına
Taşlık Sahaf Kafe’nin bu haftaki konuğu felsefeci Mehmet Akkaya’ydı. Konu ‘Gerçekçiliğe Fischer Katkısı’ olarak belirlenmişti. Küçücük salonu, epeyce insanın katılarak doldurduğu görüldü. Toplantıda Akkaya konuşmasına Fischer’in sanatı dönemlere ayırmasıyla başladı. Fischer açısından sanat tarihini üç döneme ayırmak olasıdır. Birinci dönem sınıfların olmadığı komünal dönemdir.İkinci dönem sınıflı toplumlar dönemidir. Buna çağımız da dahildir. Üçüncü evre de […]
Sanatın Gerekliliği ve Gerçekçilik
Sanatta gerçekçilik sorununu ele almak üzere hafta içinde bir grup entelektüel toplulukla bir aradaydık (Ataköy-Bakırköy). Ernst Fischer üzerinden gerçekçiliğe, kendime özgü açıklamalar, eleştiriler ve yorumlar getirdim. Konu sıklıkla farklı bağlamlara kaysa da Fischer’in “Sanatın Gerekliliği” adlı kitabı genel gidişatı belirledi ve sunumuma belli bir çerçeve çizdi. Soruların, itirazların ve eleştirilerin de yapıldığı sunumun içeriğine dair […]
Kötü Roman Nasıl Yazılır?
Yaygınlığı ve yoğunluğu bakımından edebi metinlerin/edebiyatın başında geliyor roman. İnsanı, doğayı, yaşamı en kapsamlı bir şekilde ele alıyor olmasından ileri gelir bu yaygınlık. Sanat dünyasında genç-yetişkin çok sayıda insanın romana ilgisini anlamak, bu bakımdan zor olmasa gerek. Okumam, değerlendirmem, üzerine eleştiri ve konuşmalar yapmam, yayınlar yapmam için de, bana sürekli kitaplar önerilir, getirilir. Okuma planı […]
Gerçekçiliğe Fischer Katkısı
GERÇEKÇİLİĞE FİSCHER KATKISI Her filozofun, her çağın, her sınıfın kendine özgü gerçeklik anlayışı olmuştur, olmaktadır. Kulübede yaşayan ile sarayda yaşayanın aynı şeyleri düşünmesi ve gerçeklikten aynı sonuçları çıkartması beklenemez. Gerçeklik ve gerçekçilik tartışmaları tamamlanmış da değildir. Her kültürel disiplinde kendisine alan bulan gerçekçilik sanatın da merkezi sorunsallarından birisidir. Pek çok felsefi akım gibi Marksizm ve […]
Filozofça HAYAT VE SANAT
Tanıtım ve Basın Bülteni Hayat, epistemolojik düzeyde iki ana yapı olarak ele alınabilir. Birisi ekonomik ya da maddi olanaklardan ibarettir. Diğeri ise entelektüel veya daha genel bir terimle kültürel olanaklardan oluşmaktadır. Bu ayrım yine de hayatın sanata ve entelektüel ürünlere önceliğini ortadan kaldırmaz. İkili yapının çeşitli görünümleri söz konusudur. Bunlardan birisi de hayat ile sanat […]
Dostluğu Sıcak Renklerle İlerletmek
DOSTLUĞU SICAK RENKLERLE İLERLETMEK İnsanın yaş deneyimi arttıkça, kültürel ve entelektüel derinliği değiştikçe doğaya, topluma, seslere, tatlara ve bilhassa da renklere karşı ilgisi artar mı dersiniz? Soruyu “evet” diyerek yanıtlamak istiyorum. Gerekçelendirirken de açılışı bu hafta yapılan bir sergiden ve tabloları sergilenen ressam Muzaffer Oruçoğlu’ndan söz etmek istiyorum. Sergi 5-25 Ekim 2019 tarihleri arasında Barış […]
Sosyalist Gerçekçilik
SOSYALİST GERÇEKÇİLİK / SOSYALİST SANAT Estetiğin ya da sanat felsefesinin alanına girdiğimizde sıklıkla karşılaştığımız tartışmalar içinde belki de birinci sırada geliyor gerçekçilik meselesi. Gerçekçiliğin felsefi, politik, bilimsel ve sanat alanlarındaki anlamlarında benzer boyutlar olsa da hepsinde aynı anlamın söz konusu olduğunu söylemek zordur. Klasik gerçekçilikten söz edildiği gibi eleştirel gerçekçilikten ve toplumcu/sosyalist gerçekçilikten söz etmek […]
EPİSTEMOLOJİK KOPUŞ
Filozofça EPİSTEMOLOJİK KOPUŞ Filozofça, düşünce dünyasına evrensel düzeyde bir projeksiyon tutmaya çalıştığı gibi bunu ülkemizin düşünce mimarları üzerinden de yapmaya özen gösteren çalışmaların üst başlığıdır. İnsan, toplum ve dünya sorunlarına bakışın niteliğini gösteren bir terim olarak düşünülmelidir filozofça. Olay ve olgulara bütünlüklü bakmanın en kuvvetli yolu da filozofça bakıştır. Ele alınan mimarların bakışına bu bütünsellik kaygısı […]
Halk, Sanat ve Hayat Diyalektiği
Maksim Gorki’nin edebiyat yaşamını merak edenler için ilginç olduğunu düşündüğüm bir eserinden söz etme istiyorum. “Edebiyat Yaşamım” adlı kitap (Payel Yayınları, 2007) Gorki’nin, bir nevi sanatsal geçmişini, kaynaklarını, beslendiği dinamikleri ele alması bakımından özgünlük arz eder. Usta sanatçının, kendisini inşa eden koşulları sergilediği bu eserde adeta sanat sosyolojisi yapılmaktadır. Sanat, estetik ve sanat felsefesi ile […]