Sözün içeriği ve biçimi arasındaki ilişkiyi konu etmek yeni bir sorun değil. Ne söylendiği mi, yoksa nasıl söylendiği mi önemlidir sorusunun yanıtı da muhteliftir. İlk kuşak filozofların, yazdıklarını ölçülü bir tarzda yazdıkları düşünüldüğünde sözün formu epeyce önem kazanıyor. Thales’ten Herakleitos’a; matematik filozofu Pisagor’dan dört ögeci Empedokles’e dek pek çok filozofun ölçülü yazdığı düşünülür. Buna Homeros’un […]
Ana Akım Felsefeden Kopmak / Dr. Kuzey Çelik
Geçen hafta hararetli bir felsefe tartışmasının içinde buldum kendimi. Epeydir planlıyorduk felsefeci Mehmet Akkaya ile bir fikir tartışmasına girmeyi. Kısmet 20 Nisan 2022, Çarşamba akşamıymış, gerçekleşti sonuçta. Akkaya ile dostluğumuz eskilere dayanıyor. Felsefe ortamlarında birlikte “öğrenci” olmuştuk. Naci Soykan, Betül Çotuksöken, Afşar Timuçin, Ahmet İnam, Teoman Duralı, Tüten Ang, Cengiz Çakmak gibi Türkiye’nin önemli felsefecilerini […]
Marx/Engels’in Anti Felsefesi
Marx: Benim diyalektiğim Hegel’inkinden yalnız “farklı” değil, onun “tam tersidir”. Marx, yeni ve farklı bir felsefe kurmuyor, onun tersinden söz ediyor, ana akım felsefeyi ortadan kaldırıyor. Marx ve Engels için varlığın tersi yeni bir varlık değildir. Var olmanın zıddı, onun ortadan kalkması, kaldırılması ve yok olması, yok edilmesidir. Buna göre Marx’ın, eski felsefelere benzer tarzda […]
Bir Soru: Geçmiş Geçmiş midir?
Alman filozofu Leibniz, varlığın temeline monad dediği soyut atomları koymuş ve maddi dünya ile birlikte zamanı da buna göre açıklamıştır. Onun nazarında her monad, geçmişin izlerini ve geleceğin taslağını kendinde taşıyor. Bu noktadan hareketle bir tarih ve toplum felsefesi kurabiliriz ama yazımın içeriği, ancak dolaylı olarak tarihtir. Bu yüzden de tarih sorununa değinmekle yetiniyorum. Ben […]
Kızılbaşlar Ne İstiyor?
Hafta sonu Türkiye genelinde bir dizi toplantı, basın açıklaması ve benzeri eylemler yapıldı. Kızılbaşların, resmi eğitim anlayışına karşı 27 Şubat 2022 tarihinde geniş çaplı bir eylemler dizisi gerçekleşeceği sürekli gündemdeydi. Saat 15.00’te Kadıköy-İstanbul’daki basın açıklamasına ben de, pekçok dost ve arkadaşla birlikte katılma imkanı buldum. İlk söyleyeceğim, eylemin içeriğine ve söylenen sloganlara bakılırsa sorun “eğitim” […]
Sanat Niçin Vardır?
Savaşın, bir kez daha farklı bir coğrafyada (Rusya-Ukrayna) ortaya çıkması ve psikolojimizi etkisi altına aldığı şu günlerde, bir resim ve heykel sergisine eşlik ederek değişik bir ruh dünyasına gireyim dedim. Sergi, ressam ve heykeltıraş Canip Doğutürk’ün eserlerinden oluşuyordu. Büyükçekmece-Belediyesi (İstanbul) sergi salonunda halen sürmekte olan sergideki eserler, elli civarında yağlı boya ile tuval üzerine yapılmış […]
Sazlı-Sözlü Bir Felsefe Programıydı
Sazlı-sözlü bir felsefe programı izledim. Felsefeci Mehmet Akkaya, iki Alevi halk ozanı ve moderatör İlyas Yer’in katıldığı bir program. Mehmet hocanın kitaplarının bazılarını okumuş ve birçok programını izlemiş biriyim. Her okuduğum ve dinlediğimde değerli birlikte ilginç açıklamalar, şaşırtan görüşler duyuyorum. Geçen haftaki Komünar TV’de yaptığı konuşmada Aleviliği, sınıfsız toplumun bir mirası olarak gördüğünü açıkladı. Kendim […]
Felsefi-İdeolojik Sınıf Bilinci
Ekonomik Kriz Koşullarında FELSEFİ-İDEOLOJİK SINIF BİLİNCİ Ekonomik gidişat son günlerde sokakları hareketlendirdiği gibi konferans salonlarını da hareketlendirmektedir. İnsanların, toplumun ve dünyanın sorunları gündeme geldiğinde çeşitli disiplinler, sosyal kategoriler akla gelir. Mesela politika ve hukuk bunlar arasındadır. Medya, sokak, teknoloji, şimdilerde sosyal medya, eğitim de ilgi görür. Oysa bütün bunların temelinde ekonomik olgular yer almaktadır. Yani […]
Komünal İnanç Biçimi: Alevilik
Komünal bir gelenekten geldiğini düşünebiliriz Alevi/Kızılbaş inancının. Sosyal politika, sanat ve felsefe bakımından sürekli gündemde olan Alevi/Kızılbaş inancına dair bir tartışmanın duyurusunu yapmak için yazıyorum. Kızılbaş/Alevi kültürünün ontolojik ve epistemelojik kaynaklarını konuşacağımız program, internet televizyonu olan Komünar TV’de cuma akşamı TSİ 20.00’de ekrana geliyor. İlyas Yer’in moderatörlüğündeki sunumda Kızılbaş/Alevi inancının bugünkü durumu ve geleceğine ilişkin […]
Felsefi Antropolojinin Yanılgısı
Hafta içinde online üzerinden yapılan bir din felsefesi tartışmasının içinde buldum kendimi. Toplantıda yaptığım konuşa metnimi özetlemek yerine programın tartışma kısmında ortaya çıkan eleştiri ve itirazlara değinerek bir kaç noktanın altını çizmekle yetineyim. Benim için bu tür programlarda sunduğum metinden ziyade yarattığım tartışma daha önemli oluyor. Tezlerin, antitezlerin birbiriyle çatıştığı koşullarda ortaya çıkan bilginin (siz […]