Seçimler, devlet ve demokrasi de diğer dinler gibi kutsal olmayan din işlevi görüyor. Devlet, demokrasi ve seçimler denildiğinde sınıflı toplumları anlıyoruz öncelikle. Klan demokrasilerinden söz etsek de bunun istisna olduğunu düşünmek lazım. Hukuk, felsefe, sanat, bilim ve siyaset de bu sürece karşılık düşüyor. Devlet, demokrasi ve seçimler derken yalnızca siyasal alandan söz etmiyoruz. Ekonomik altyapı […]
Sınıf Teorisi Bağlamında YENİ TOPLUMSAL HAREKETLER Hafta sonu Paris’teydik (Fransa). Yeni toplumsal hareketleri değerlendirmek üzere pekçok arkadaşla bir buluşma yaptık. Dersim Kültür Derneği’nin düzenlediği toplantı (6 Mayıs 2023), Mayıs şehitlerini konu eden bir sinevizyon ile başlatıldı ve programa, sunum ile devam edildi. Böylesi bir sunuma yeni toplumsal hareket örneklerini sıralayarak başlamak gerekirdi. Öyle yapıldı. Yeni […]
Sınıf teorisi açısından yeni toplumsal hareketleri konuşmak üzere bu hafta sonu, cumartesi (6. 5. 2023) Paris’teki Dersim Kültür Merkezi’nde olacağız. Pazar günü de Zürih’te Şeyh Bedreddin Devrimi’ni konu etmek üzere dostlarla bir araya geliyoruz (7. 5. 2023).Yeni toplumsal hareketlere sınıf mücadelesi açısından bakmak gerekiyor. Çünkü sınıf hareketinin kapsamak ya da aşmak gibi bir özelliği var. […]
Din deyince yalnızca köleci ve feodal kökenli dinleri anlamak yanlıştır. İkinci bir yanlış da Marx ve Engels’i din düşmanı olarak göstermektir. Yanlıştır, çünkü Marx ve Engels açısından köleci/feodal dinlerden daha tehlikeli ve gerici olan dinler esasen kapitalizmle birlikte ortaya çıkan dinlerdir. Bunları bir genelleme içinde burjuva ideolojileri olarak ele almak mümkündür. Ateizm, sekülerizm, milliyetçilik, devletçilik, […]
Bir kaç yıl evvel Köln’de katılmıştım işçi ve emekçi sınıfların birlik, dayanışma ve mücadele günü olan 1 Mayıs’a. Yağmurlu bir gündü. Buna rağmen coşkulu bir yürüyüş ve miting olmuştu. Dolayısıyla Avrupa’daki 1 Mayıslara yabancı sayılmam. Bu sene, 2023’ün 1 Mayıs’ına ise pekçok arkadaşla birlikte Fransa’da (Strasbourg’da) katıldık. Mitingden ziyade yürüyüş tarzında oldu. Yaklaşık 5 kilometre […]
Kimyasal silahlardan söz ederken bir arkadaş Duisburg’tan söz etmişti. Çeşitli kimyasalların üretildiği bir şehir imiş. Hatta bu kimyasal gazlardan Türkiye ve benzer ülkelere satıldığı da söyleniyor. Demek ki savaşlar sadece savaşın olduğu mekanlardan ibaret değil. Her savaşın ucu “gelişmiş” ve “ilerlemiş” toplumlara dek gerilere gidiyor. Böyle bir konuyu anlamak için Duisburg’u anlamak daha doğrusu meseleye […]
MARX, ENGELS VE HUKUK STUTGART / 23 Nisan 2023 Mehmet Akkaya Hukuk felsefesi yapmak üzere bugün Stuttgart’ta (Almanya) dostlarla bir aradaydık. Hem hukuk felsefesinde hem de felsefe tarihinde bir gezintiydi yaptığımız. Sümer ve Roma toplumlarına ve ayrıca Hitit hukuku ile Roma hukukuna dek genişledi konu. Devrimci avukat Ebru Timtik’in talebini konu ederek başladık. Bilindiği gibi […]
Strasbourg sokaklarında dolaşıyorduk dün. Yanımdaki dedi ki, Türkiye’de bizim köyler neden bu kadar bakımlı değil? Ben de Avrupa’da köyler bu denli pak ve bakımlı olduğu için dedim. Şaşırdı. Şaşırma dedim. Dünya beş yüz yıldır Batı için çalışıyor. Köleler, emekçiler, dünya proletaryası Avrupa için çalışıyor. Sömürge, yarı sömürge ilişkileri ve eşitsiz ticaret türünden terimler bu realiteyi […]
ÜTOPİK DEVLET FELSEFELERİ More, Campenella, Bacon Devlet, söylenenin tersine güçleniyor. NATO’ya girmek için yarış da var. Finlandiya ve İsveç örneklerini görüyoruz. Özgürlükçü devlet söylemde kalırken totaliterlik ön plana çıkıyor. Pekçok siyaset filozofuna bakılırsa Thomas Hobbes’un Leviathan’ı yeniden hortlama eğilimi gösteriyor. Ne var ki bu despotik eğilim ve uygulamalar ezilenlerin mücadele ve direnişini kıramıyor. İki örnekle […]
Doğu düşüncesinin ya da İslam felsefesinin Grekler’den alındığı görüşü pek yaygındır. Üstelik İslam aydınları da bu kanaattedir. Oysa tarihsel materyalizm açısından her fikir kendi topraklarında yeşerir. Hegel’in de dediği gibi filozoflar kendi çağlarının çocuğudur. Marx için de geçerlidir bu anlayış. Başka kişi ve coğrafyalardan yalnızca etkilenme olur. Haldun’a, ait olduğu ileri sürülen bir görüş var: […]