Sorunları yoğun olan toplumların felsefeye ilgisi, gelişmiş toplumlara oranla daha yüksek olabiliyor. Böylesi toplumlarda felsefe teorik bir etkinlik olarak pratiğe yaklaşırken gelişkin toplumlarda da büyük felsefeler kurulmasına rağmen bu felsefeler teoriden pratiğe geçmekte çoğu zaman yetersiz kalıyor. Mesela 20. yüzyılda felsefe, maddi içeriğini, olanaklarını Doğu dünyasında (Rusya, Çin vs) bularak devrimler formuna bürünmesine rağmen, bu […]
“Turn To Linguistic Philosophy” ! Maddi olsun düşünsel olsun ele alınan ya da çıkış noktası yapılan kategorilere nasıl bakılacağıdır. Felsefenin ya da felsefi bakışın bu bağlamdaki bitmez tükenmez sorunu ise konuya analitik yöntemle mi diyalektik yöntemle mi bakılması gerektiğidir. Dil felsefesi; siyaset felsefesi ile birlikte pratik felsefenin bir altdalı olarak düşünülebilir; ancak onun siyaset felsefesinden […]
SOSYALİST GERÇEKÇİLİK / SOSYALİST SANAT Estetiğin ya da sanat felsefesinin alanına girdiğimizde sıklıkla karşılaştığımız tartışmalar içinde belki de birinci sırada geliyor gerçekçilik meselesi. Gerçekçiliğin felsefi, politik, bilimsel ve sanat alanlarındaki anlamlarında benzer boyutlar olsa da hepsinde aynı anlamın söz konusu olduğunu söylemek zordur. Klasik gerçekçilikten söz edildiği gibi eleştirel gerçekçilikten ve toplumcu/sosyalist gerçekçilikten söz etmek […]
BİR VARLIK DİĞERİNİ DOĞURUR!BOŞLUK VE KESİNTİ YOKTUR! Filozof Mehmet Akkaya’nın sunduğü Katledilişinin 600. Yılında Şeyh Bedreddin isimli konferans, Alevi Dernekleri Federasyonu Gençlik ve Kadın Komisyonları Yaz Kampı’nda gençlerin ve kadınların yoğun ilgisini çekti. (20 Ağustos 2019, Kilyos Sosyal Tesisleri). Katledilişinin 600. yılında Şeyh Bedreddin’i, felsefi açıdan yaklaşarak ele alan Akkaya’nın, Bedreddin’in yaşamındaki gelişim haritasını çizerken […]
Tarihsel Süreçte POLİTİKANIN EVRİMİ “Genellikle felsefe deyince epistemoloji yani bilgi felsefesi akla gelir” diyen felsefeci-yazar Mehmet Akkaya, yeni bir çalışmasıyla bir kez daha felsefe dünyasına “merhaba” diyor. Ona göre günümüzde felsefe giderek siyasal alanda ortaya çıkıyor; siyasal ve sosyal sorunlara yoğunlaşıyor. Yani filozofik çalışmaların ağırlıklı merkezi, epistemolojiden politika felsefesine kayıyor. Bu değişikliğin nedenlerine değinen Akkaya […]
İnsana, Topluma ve Dünyaya.. Düşünsel olan ile maddesel olan arasındaki gerilim ilk defa Hegel tarafından çözülmüş, felsefede konu genişlemesi de Hegel ile başlamıştır. Ayrıca emek konusu, toplumsal yaşam ve sivil-siyasal alan ayrımı felsefeye onunla girmiştir. Ne var ki Hegel emekten, daha çok kafa emeğini anlamıştır. İnsan ve toplum yerine de devleti tutmuştur. Bu anlamıyla Marks, […]
Prens, Modern Prens, Postmodern Prens Bilindiği üzere felsefede temel sorun nesnel dünyayla düşünce arasındaki ilişki sorunudur. Felsefede tüm düşünce faaliyetleri özne-nesne ilişkisi üzerinden yürüdüğü halde Marksçı felsefede buna teori-pratik ilişkisi de eklenmiştir. Teori olmadan ona uygun pratik olmaz veya ‘pratik teoriden daha üstündür’ gibi yaklaşımlar özellikle uygulamacı Marksistler için çok önemlidir. Aslında kuramlar pratiğin gerisine […]
Maksim Gorki’nin edebiyat yaşamını merak edenler için ilginç olduğunu düşündüğüm bir eserinden söz etme istiyorum. “Edebiyat Yaşamım” adlı kitap (Payel Yayınları, 2007) Gorki’nin, bir nevi sanatsal geçmişini, kaynaklarını, beslendiği dinamikleri ele alması bakımından özgünlük arz eder. Usta sanatçının, kendisini inşa eden koşulları sergilediği bu eserde adeta sanat sosyolojisi yapılmaktadır. Sanat, estetik ve sanat felsefesi ile […]
Kazdağları da, birçok doğal ortam gibi kapitalizmin kar hırsına maruz bırakılmış durumda. Günümüzde teknik ve mekanik olan ne kadar güç varsa dağın, doğanın adeta ciğerlerine hançer saplıyor. Hançer aynı zamanda doğa felsefesinin de ruhunda eşi benzeri görülmemiş yaralar açıyor. Sermaye doğa felsefesine karşı bilimi ve bilhassa doğa bilimlerini yücelttikçe yüceltiyor. Nice genç insan üniversite tercihlerinin […]
Özne kavramı, nesne kavramıyla mümkün hale gelen merkezi bir terim olarak felsefi tartışmaların başında gelir. Filozofları özneye ve nesneye verdikleri önem bakımından, kaba bir ayrım olmakla birlikte, iki kümeye ayırmak yanlış olmaz. Öznelciliğin olduğu gibi nesnelciliğin de tek tarzından söz edemeyiz ayrıca. Kaldı ki filozoflar, ele aldıkları konulara ilişkin kendilerine özgü bağlamlar oluşturdukları gibi kavramlara […]