Rumca “parakas (parakath)” sohbet etmek demektir. Halen Trabzon’da Türkçe konuşanlar arasında bile kullanılan bir sözcüktür. Çoğunlukla birbirini tanıyan komşular, dostlar arasında ve akşam saatlerinde samimi bir ortamda dertleşilir, muhabbet edilir. Mehmet Akkaya’nın konuşmacı olduğu “dil felsefesi” ve alt başlık olarak “dil varlığın evi midir” konulu söyleşi, bana parakas’ı anımsattı. Konuşma bir parakas havasında başladı. Sohbet, […]
Bugün (8 Aralık 2019) İstanbul-Bakırköy’deki “İnsanca Yaşamak İstiyoruz” mitingindeydim. Barakalardan, varoşlardan, fabrikalardan, okullardan, evlerden, iş yerlerinden gelen sesleri dinledik. Potansiyel olanın açığa çıktığı, teorik olanın somutluk kazandığı, pratiğe dönüştüğü bir sahneden söz edilebilir. İnsanı, toplumu, dünyayı anlamanın önemli olanaklarından biridir böyle sahneler ve miting günleri. Katılımın düşük olduğu bir miting oldu bu seferki. Böyle durumlarda […]
Yasaklı kültürleri anlamak için çeşitli yollar ve kaynaklar izlenebilir. Bunlardan birisinin de Esat Korkmaz’ın sunumlarını dinlemek, eserlerini okumaktır diyebiliriz. Zaten muhalif inanç gruplarını, devrimci toplulukları, direnişçi gelenekleri, kurulu düzenin dışarı attığı, zaman zaman imha etmeye yeltendiği toplumları “yasaklı kültürler” ifadesiyle kavramlaştıran da Esat Korkmaz’dır. Birkaç gün evvel bir konferansına katıldım. Pek çok açıdan modern felsefenin […]
Felsefenin olduğu kadar teorik felsefenin de temel disiplinlerinden birisidir bilgi felsefesi. Bilgi kuramı ve bilgi teorisi gibi ifadelerle de anlamdaştır. Yeni kitabın adı “Bilgi Kuramı” olarak belirlendi. Antikçağ’dan günümüze kadar yapılmış bilgi kuramları/bilgi felsefeleri analiz edildi ve açıklandı. Yetmedi! Bunlar materyalist bir titizlikle eleştirildi. Yetmedi! Temel kaynaklara başvurularak yapılan çözümlemelerde Platon ve Aristoteles gibi büyük […]
Toplumsal inşa ve kullandığı bütüncülleri bahar havasında kar topu yapan, filozof ya da felsefeci parantezini umursamayan, felsefeyi okulların taktığı gemden kurtarıp hitap ettiği kitleye suçun tamamını itham ederek dağıttı Mehmet Akkaya. Konuşmasını bitirirken dilin, felsefenin ve felsefecinin masum olmadığını söylüyordu. Bizler konuşmayı dinlerken bu masum olmayan suçu paylaşım hevesine kapılmadan hepimiz tamamını üstlendik. Katıldığım bir […]
3 Kasım 2019, Pazar günü Kadıköy Yaşam Ağacı Derneği’nde felsefeci dostum Mehmet Akkaya’nın paneli/konferansı vardı. Konuşmanın başlığı “Felsefenin Temel Momentleri” olarak belirlenmişti. Muhtemelen başlığı okuyan bir çok kişinin aklına takılan soru, (salondaki felsefe severlerin de bu yönlü soruları oldu) moment kavramı gibi bir başlığı Akkaya’nın neden tercih ettiğiydi. Konuşmacı, bunun felsefi bir terim olduğunu ve […]
Bir kitap fuarının daha yapıldığı şu günlerde pek çok soruya yanıt da arayabiliriz. Bunlardan birisini yazıya başlık yaptım: Kitap okumanın sonu mu? Bu soru yaklaşık on yıl önceki tartışmalarda çok sorulurdu ve genellikle de kitabın miadını doldurduğu dillendirilirdi. Kağıt baskı biçimindeki kitabın yerini dijital ortamdaki kitapların alacağı ileri sürülürdü. Gerçi bu ihtimalin varlığı halen söz […]
Sanatta gerçekçilik sorununu ele almak üzere hafta içinde bir grup entelektüel toplulukla bir aradaydık (Ataköy-Bakırköy). Ernst Fischer üzerinden gerçekçiliğe, kendime özgü açıklamalar, eleştiriler ve yorumlar getirdim. Konu sıklıkla farklı bağlamlara kaysa da Fischer’in “Sanatın Gerekliliği” adlı kitabı genel gidişatı belirledi ve sunumuma belli bir çerçeve çizdi. Soruların, itirazların ve eleştirilerin de yapıldığı sunumun içeriğine dair […]
Dünya Öğretmenler Günü nedeniyle, eğitimci dostlar şarkılı türkülü, konuşmalı, sohbetli, şaraplı, çerezli bir gece düzenlediler. Ben de davet edilenlerdendim. Toplumu, çok küçük yaşlardan itibaren eğik büken, hizaya getiren bu topluluğu böyle etkinlikler sırasında anlamak daha ilginç olabilir düşüncesindeyim. Geçirdiğimiz, entelektüel boyutları da olan neşeli gece sırasında ve sonrasında eğitim kavramına, eğitim kurumuna ve eğitmene dair […]
Felsefede tek tarz bir anlayış söz konusu olmadığı gibi tekdüze bir felsefe tarihi de yoktur. Felsefenin tarihi, sosyal dünyanın gelişme düzeneğine uyarcasına yükseliş ve düşüşlerle ilerlemiştir/ilerlemektedir. Düşüncenin yükseliş ve düşüşler biçiminde ilerlemesinin nedeni ve nedenleri olmalıdır. Öte yandan bu nedenlerin sınıf dinamiği ile ilişkisini açığa çıkarmak da felsefenin görevidir. Bu açıdan “hangi felsefe?” sorusu önem […]